” To photograph is to hold one’s breathe, when all faculties converge to capture fleeting reality. It’s at that precise moment that mastering an image becomes a great physical and intellectual joy.”
Henri Cartier-Bresson
About
Αν το πού γεννιέσαι ορίζει και το τι γίνεσαι, τότε για τον Δημήτρη Ανδρίτσο ήταν προορισμένο ο τόπος αυτός να είναι η Θεσσαλονίκη. Μία πόλη με πολλές εικόνες – παρελάσεις, οικογενειακές στιγμές, καθημερινά ενσταντανέ- και πολλούς ξεχωριστούς ανθρώπους που τις αποτύπωσαν μέσα από τον φακό τους. Στο πλευρό κάποιων απ’ αυτούς, ξεκίνησε και ο ίδιος.
Δίπλα τους δεν έμαθε μόνο τα τεχνικά του επαγγέλματος, αλλά και αξίες. Για παράδειγμα, το πως όσο ανοιχτά πρέπει να έχεις τα μάτια σου αναζητώντας το αυθεντικό, άλλο τόσο κλειστά πρέπει να έχεις τ’ αυτιά σου στις Σειρήνες του εφήμερου.
Επιπλέον, διδάχθηκε και τον τρόπο να περνάει τις γνώσεις του στην επόμενη γενιά -μαθαίνοντάς της όχι να φωτογραφίζει, αλλά τη Φωτογραφία. Την εκτίμηση του καθημερινού αλλά και του ξεχωριστού. Την αποθέωση του διηνεκούς μέσα από το στιγμιαίο. Και φυσικά, το ότι η Φωτογραφία είναι Μνήμη -και όλα τα παράγωγά της: ανάμνηση, αναμνηστικό, μνημείο. Και γι’ αυτό, όχι μόνο δεν ξεχνάει τους δασκάλους του, αλλά και τους ευγνωμονεί.
Κάποτε, οι ευκαιρίες που είχε κάποιος για να φωτογραφηθεί ήταν λίγες, αλλά κομβικές. Ακόμα και αν η στιγμή δεν ήταν σημαντική, η αποτύπωσή της την έκανε. Σήμερα, η ιδέα της Φωτογραφίας στέκει αμήχανη ανάμεσα σε εμάς, τα μέσα και τις εφαρμογές μας -που όσο περισσότερα γίνονται, τόσο πιο στερεοτυπικοί καταλήγουμε. Προορισμός της οφείλει να είναι ο Άνθρωπος, και μέσο της το χαρτί. Αλλιώς, καταλήγει να ευτελίζεται σε μια ανάρτηση, ένα μοίρασμα ή μια διαγραφή.
Χάρη σ’ αυτή, μπορείς να είσαι σιωπηλός και παράλληλα άκρως εκφραστικός -και φυσικά, συναισθηματικός. Η Φωτογραφία είναι συναίσθημα. Και αν δεν το κουβαλάς μέσα σου, δεν μπορείς να το αναγνωρίσεις εκεί έξω -και ούτε φυσικά να το αποτυπώσεις. Αυτός είναι και ένας από τους λόγους που ο ίδιος έχει επιλέξει να αφοσιωθεί σε μία από τις πλέον συναισθηματικές στιγμές κάθε ανθρώπου: τον Γάμο. Όχι τη μοδάτη συνάθροιση, αλλά το κατανυκτικό μυστήριο. Όχι αυτό που πουλάει, αλλά αυτό που μιλάει.
Αυτός είναι ο Δημήτρης Ανδρίτσος. Και αυτή, είναι η Φωτογραφία του.
Wedding
Για τον Δημήτρη Ανδρίτσο, η Φωτογραφία σ’ έναν γάμο οφείλει ν’ αποτυπώσει την ουσιαστική διάσταση του μυστηρίου. Τη θέληση δύο ανθρώπων να ενώσουν τις ζωές τους, την αγάπη συγγενών και στενών φίλων, τον σεβασμό των καλεσμένων -γιατί η πρόσκληση σ’ έναν γάμο είναι τιμή και η παρουσία υποχρέωση.
Η αποτύπωση αυτή απαιτεί αφοσίωση, διακριτικότητα, πολλαπλές οπτικές. Πολλοί ίσως θεωρήσουν υπερβολική την κάλυψη μιας τελετής από μία πενταμελή ομάδα, ή υπερβολικό κάποιον που ζητάει από τους συνεργάτες του να ντύνονται διακριτικά κομψά. Ο ίδιος προτιμάει αυτό, από το να είναι ασυνεπής ή λίγος μπρος στη σημασία της στιγμής.
Μοιράζεται ένα κοινό με το μυστήριο του γάμου: τη δέσμευση. Μια δέσμευση που ξεκινάει από την πρώτη επαφή με το ζευγάρι, και συνεχίζεται βήμα-βήμα: Με την αναλυτική παρουσίαση που λαμβάνουν οι μελλόνυμφοι. Τα πολύωρα ραντεβού που κάνει μαζί τους, καθοδηγώντας τους με ασφάλεια για την κάθε λεπτομέρεια.
Τη μελέτη ή και επαναδιαρρύθμιση των χώρων στο σπίτι. Και φυσικά, την ίδια την τελετή. Γιατί όση μεγάλη τιμή και χαρά αισθάνεται κάθε φορά που ένα ζευγάρι επιλέγει να τον κάνει κομμάτι μιας τέτοιας κομβικής στιγμής στη ζωή του, άλλη τόση χαρά παίρνει όταν τον χαιρετάνε συναντώντας τον σε άλλους γάμους, βαφτίσια, ή τυχαία στον δρόμο.
Όσο για την αισθητική και την αποτύπωσή της, δηλώνει ταπεινός υπηρέτης του διαχρονικού. Αυτού που πρεσβεύουν το καθαρό, το αυθεντικό, το πηγαίο. Αυτού που επιτρέπει στην αγάπη να φανεί στο βλέμμα και την αλήθεια ν’ αποκαλυφθεί μέσα απ’ το άγγιγμα. Αυτού που προσπερνάει τις παροδικές τάσεις και δεν ευτελίζεται ως υλικό στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ξέρει πως δεν είναι για όλους. Από την άλλη πάλι, τι είναι;
Portrait
Φωτογραφίζει πρόσωπα από τότε που το «πορτρέτο» γραφόταν «πορτραίτο». Και έχει ευτυχήσει να φωτογραφίσει σχεδόν τους πάντες. Όχι μόνο υπουργούς, επιχειρηματίες, ηθοποιούς ή τραγουδίστριες. Η ευτυχία του είναι ότι σε αυτό το μωσαϊκό επωνύμων, πάντα βρίσκει τη θέση του και ο «ανώνυμος» αλλά ενδιαφέρων ως φυσιογνωμία. Για τον ίδιο, το ζητούμενο ανέκαθεν δεν ήταν η αποτύπωση της Φήμης, αλλά του Ανθρώπου.
Θα μπορούσε ν’ ακολουθήσει από την αρχή μία μανιέρα, ένα στήσιμο, και να το κατοχυρώσει ως την άτυπη υπογραφή του. Δεν το έκανε.
Όσο μοναδικός είναι ο Άνθρωπος, άλλο τόσο πρέπει να είναι και η πόζα του, η θέση του μπροστά στον φακό. Όσο ετερόκλητη, αντισυμβατική, ή «εκτός ρόλου» μπορεί να μοιάζει. Η πόζα αυτή δεν επιβάλλεται. Κερδίζεται. Και το πρώτο βήμα γι’ αυτή τη νίκη, το κάνει βάζοντας τον εαυτό του στη θέση του Ανθρώπου, δανειζόμενος την οπτική του.
Το πορτρέτο είναι Αισθητική. Είναι Μνήμη. Είναι όμως και αμφίδρομη Επικοινωνία. Ο φακός δεν είναι τηλεβόας.
Studio
Ας πάρουμε την ιστορία απ’ την αρχή. Για την ακρίβεια, την ιστορία του τριώροφου κτιρίου που μας φιλοξενεί, η οποία ξεκινάει λίγο μετά την Μεγάλη Πυρκαγιά. Πιο συγκεκριμένα, το 1929, καταλαμβάνοντας το οικόπεδο 11/1 της πυρίκαυστης ζώνης. Χτίστηκε σε σχέδια του μηχανικού Jacques Moshe, με κυρίαρχο τον εκλεκτικισμό, διάσπαρτα νεοκλασικά στοιχεία αλλά και μία αναγεννησιακή αύρα.
Το Μέγαρο Ουζιέλ – ή Μέγαρο Βικτώρια όπως ονομάστηκε αργότερα- χαρακτηρίστηκε διατηρητέο το 1983. Το 2004, το studio έγινε κομμάτι της ιστορίας του ως ένοικός του. Στον πρώτο όροφο που βρισκόμαστε, έχουμε κρατήσει τα πράγματα απλά: καθαρές επιφάνειες, ανοιχτές αποχρώσεις, πολύ φως, ελάχιστα έπιπλα, το book του Herb Ritts λοξά μπροστά απ’ το γραφείο του Δημήτρη Ανδρίτσου. Ίσως γιατί είμαστε εκ φύσεως μινιμαλιστές. Ίσως πάλι γιατί θέλουμε ν’ αφήσουμε χώρο στις πολλές και ενδιαφέρουσες ιστορίες που μας κληροδότησε το κτίριο…
Η δουλειά μίας αξιόλογης ομάδας σ’ αυτόν τον χώρο, είναι το ελάχιστο που μπορούμε να κάνουμε ανταποκρινόμενοι στην ταυτότητά του. Μια ομάδα που 12 μήνες τον χρόνο υπηρετεί τη Φωτογραφία, άρτια εξοπλισμένη, με τον επαγγελματισμό της, την εξειδίκευσή της, τη ματιά της. Μια ομάδα που θα επεξεργαστεί κάθε λήψη όπως πρέπει, θα επιλέξει το ιδανικό ανά περίπτωση fine art χαρτί για εκτύπωση, θα παραδώσει ένα ολοκληρωμένο άλμπουμ και όχι ένα USB stick. Μια ομάδα που κάνει τον ίδιο τον Δημήτρη περήφανο που μαζί της υπηρετεί μία Τέχνη.
Κάποτε, εδώ ήταν ο Δημήτρης Ανδρίτσος. Τώρα πλέον είναι το Dimitris Andritsos Photography. Και αυτό, έχει τη σημασία του. Για τον ίδιο, τους ανθρώπους του, και εσάς.
